گلخانه‌ها از دیرباز به‌عنوان محیطی کنترل‌شده برای پرورش گیاهان و سبزیجات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فضاها، شرایط مناسبی برای رشد گیاهان فراهم می‌کنند و با حفظ دما، رطوبت، نور و تهویه‌ی مناسب، تولید محصولات باکیفیت و در تمام طول سال را ممکن می‌سازند. یکی از انواع محبوب گلخانه‌ها که امروزه به دلیل طراحی ساده و اقتصادی خود بسیار مورد توجه قرار گرفته، گلخانه تونلی است.
گلخانه تونلی یا Tunnel Greenhouse به سازه‌ای نیم‌دایره‌ای و منحنی شکل گفته میشود که معمولاً از اسکلت فلزی یا پلاستیکی با پوشش پلی‌اتیلنی ساخته میشود. این نوع گلخانه با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در مقایسه با سایر انواع گلخانه‌ها، گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر و با نصب و راه‌اندازی آسان‌تر محسوب میشود. علاوه بر این، ساختار تونلی به این نوع گلخانه اجازه می‌دهد تا در برابر باد و طوفان‌های شدید مقاومت بالایی داشته باشد و به‌ویژه برای محیط‌هایی با شرایط جوی سخت ایده‌آل باشد.
در این مقاله قصد داریم تا ضمن معرفی کامل گلخانه تونلی، به جزئیاتی مانند اجزای اصلی گلخانه تونلی، تفاوت آن با سایر گلخانه‌ها و عوامل تاثیرگذار بر قیمت این سازه بپردازیم. همچنین به بررسی نکات مهم در ساخت گلخانه تونلی خواهیم پرداخت تا اگر شما هم به دنبال راه‌اندازی یک گلخانه برای کسب‌وکار یا حتی استفاده‌ی شخصی هستید، بتوانید تصمیم‌گیری بهتری داشته باشید. در انتهای مقاله نیز نظرات کاربران در فروشگاه‌های آنلاین خارجی را درباره‌ی این محصول مرور خواهیم کرد تا شما دیدگاه‌های واقعی افراد را از تجربه‌ی کار با گلخانه تونلی مشاهده کنید.
با ما همراه باشید تا با یکی از محبوب‌ترین انواع گلخانه‌ها، یعنی گلخانه تونلی، بیشتر آشنا شوید و بتوانید مزایا و معایب آن را به درستی بسنجید.
گلخانه تونلی چیست؟
گلخانه تونلی، به عنوان یکی از رایج‌ترین و کاربردی‌ترین انواع گلخانه‌ها در جهان شناخته میشود که طراحی منحصر به فرد آن به شکل یک تونل نیم‌دایره‌ای است. این ساختار که عموماً از لوله‌های فلزی یا پلاستیکی ساخته میشود و با پوشش‌های پلی‌اتیلنی یا پلاستیک‌های مخصوص گلخانه پوشیده میشود، با هدف حفظ محیطی پایدار و مناسب برای رشد گیاهان در هر شرایط آب و هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع گلخانه‌ها به دلیل مزایای اقتصادی و نصب آسان، انتخاب محبوبی در بین کشاورزان و تولیدکنندگان است.
گلخانه تونلی به دلیل داشتن طراحی منحنی و آیرودینامیک، در برابر باد، باران و حتی برف‌های سنگین مقاومت بسیار خوبی دارد. این ویژگی به‌خصوص در مناطقی که دارای آب و هوای نامساعد هستند، مزیت بزرگی محسوب میشود. این سازه به دلیل ساختار ساده و هزینه ساخت پایین، امکان تولید محصولات کشاورزی را با هزینه کمتر و در فضایی کاملاً کنترل‌شده فراهم می‌کند. همچنین، به دلیل پوشش پلی‌اتیلنی که نور خورشید را به‌طور یکنواخت پخش می‌کند، رشد بهتر و سریع‌تر گیاهان را به نسبت کشت فضای باز فراهم می‌آید.
در کل، گلخانه تونلی برای کسانی که به دنبال راه‌اندازی گلخانه‌ای مقرون‌به‌صرفه و کم‌هزینه هستند، انتخابی عالی است. این نوع گلخانه‌ها نه تنها در محیط‌های کشاورزی بلکه در فضای خانگی و برای پرورش گیاهان و سبزیجات نیز قابل استفاده هستند و با توجه به نیاز کم به نیروی انسانی و هزینه‌های نگهداری پایین، محبوبیت زیادی در سراسر دنیا دارند.
دلایل محبوبیت گلخانه تونلی
گلخانه تونلی به دلیل مزایای ویژه‌ای که دارد در بین کشاورزان و علاقه‌مندان به باغبانی خانگی محبوب شده است. از جمله دلایل اصلی محبوبیت این نوع گلخانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه پایین ساخت و نگهداری: با توجه به مواد اولیه مورد استفاده، گلخانه‌های تونلی از نظر هزینه بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند. این سازه‌ها از لوله‌های فلزی یا پلاستیکی سبک و پوشش‌های پلاستیکی ارزان‌تر ساخته می‌شوند که هزینه‌ی کلی ساخت را نسبت به سایر گلخانه‌ها کاهش می‌دهد. همچنین نگهداری آن‌ها آسان و کم‌هزینه است.
- تهویه و کنترل دما: به دلیل ساختار منحنی گلخانه تونلی، جریان هوای طبیعی در آن به خوبی انجام میشود. این امر باعث تهویه مناسب و کنترل دمای مطلوب برای رشد گیاهان میشود و در نتیجه نیازی به استفاده از سیستم‌های تهویه گران‌قیمت و پیچیده نیست.
موارد استفاده از گلخانه تونلی
گلخانه‌های تونلی عمدتاً برای پرورش محصولاتی نظیر سبزیجات، صیفی‌جات، گیاهان دارویی و حتی برخی از گل‌ها به کار می‌روند. این محصولات نیازمند محیطی کنترل‌شده برای رشد هستند و باید در طول فصول مختلف از تغییرات شدید دما و رطوبت محافظت شوند. با استفاده از گلخانه تونلی، کشاورزان می‌توانند به طور موثری این شرایط را فراهم کنند و در تمام طول سال محصولات تازه و باکیفیت تولید کنند.
گلخانه‌های تونلی همچنین در فضای خانگی برای افرادی که علاقه‌مند به پرورش گیاهان و سبزیجات هستند، بسیار مناسب است. این سازه‌ها با ابعاد کوچک‌تر به‌راحتی در باغچه‌ها و حیاط خانه‌ها قابل نصب هستند و امکان تولید خانگی سبزیجات ارگانیک و سالم را فراهم می‌کنند.
اجزای اصلی گلخانه تونلی
گلخانه تونلی از چندین جزء کلیدی تشکیل شده که هرکدام نقش مهمی در عملکرد و کارایی آن دارند. این اجزا به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا محیطی کنترل‌شده و پایدار برای رشد گیاهان فراهم کنند. شناخت این اجزا برای افرادی که قصد ساخت یا خرید گلخانه تونلی را دارند ضروری است، چرا که هر یک از این اجزا می‌توانند در کیفیت و عمر مفید گلخانه تاثیرگذار باشند. در ادامه به معرفی اجزای اصلی گلخانه تونلی می‌پردازیم:
-
اسکلت گلخانه تونلی
اسکلت یا چارچوب گلخانه تونلی، به عنوان پایه و ستون سازه عمل می‌کند و تمام اجزای دیگر گلخانه را نگه می‌دارد. این اسکلت معمولاً از جنس فلز (معمولاً فولاد گالوانیزه) یا پلاستیک فشرده است. فولاد گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، یکی از پرکاربردترین متریال‌ها برای ساخت اسکلت گلخانه‌های تونلی محسوب میشود.
- نکات انتخاب اسکلت: جنس اسکلت می‌تواند تأثیر قابل توجهی در قیمت کلی گلخانه داشته باشد. بنابراین، انتخاب مواد با کیفیت و مقاوم می‌تواند از هزینه‌های نگهداری و تعمیرات آتی بکاهد.
-
پوشش‌های گلخانه
پوشش گلخانه یکی از مهم‌ترین اجزا است، چرا که به تنظیم دما، رطوبت و نور داخل گلخانه کمک می‌کند. پوشش‌ها معمولاً از مواد پلی‌اتیلنی یا پلی‌کربناتی ساخته می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
- پوشش پلی‌اتیلنی: این نوع پوشش‌ها شفاف بوده و نور را به خوبی به داخل گلخانه انتقال می‌دهند. پلی‌اتیلن یک ماده سبک و قابل انعطاف است که قیمت کمتری نسبت به سایر پوشش‌ها دارد. البته عمر مفید آن‌ها ممکن است کمتر از سایر انواع پوشش‌ها باشد، اما برای گلخانه‌های تونلی اقتصادی و مناسب است.
-
سیستم تهویه و گرمایش
تهویه و کنترل دما از عوامل کلیدی در موفقیت کشت داخل گلخانه است. گلخانه تونلی به دلیل شکل خاص و انعطاف‌پذیری خود در طراحی، قابلیت تهویه طبیعی مناسبی دارد، اما برای فصول سرد و گرم، استفاده از سیستم‌های تهویه و گرمایشی ضروری است.
- سیستم تهویه: تهویه هوای داخل گلخانه کمک می‌کند تا رطوبت بیش از حد و دمای بالا کنترل شود و از بروز بیماری‌های قارچی و آفت‌های گیاهی جلوگیری شود. پنجره‌های تهویه و فن‌های الکتریکی می‌توانند به تهویه مناسب گلخانه کمک کنند.
- سیستم گرمایش: در فصل‌های سرد، استفاده از سیستم‌های گرمایشی مانند هیترهای گازی یا برقی در گلخانه تونلی بسیار مهم است. این سیستم‌ها به حفظ دمای ایده‌آل برای رشد گیاهان کمک می‌کنند. سیستم‌های گرمایشی باید با توجه به ابعاد و شرایط آب و هوایی منطقه انتخاب شوند تا هزینه‌های مصرف انرژی بهینه شود.
-
سیستم آبیاری و کنترل رطوبت
آبیاری یکی از ضروریات اصلی برای رشد گیاهان در هر گلخانه‌ای است. سیستم‌های آبیاری خودکار و کنترل رطوبت به دلیل صرفه‌جویی در آب و افزایش راندمان، به طور گسترده‌ای در گلخانه‌های تونلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- سیستم آبیاری قطره‌ای: این سیستم برای گلخانه‌های تونلی ایده‌آل است و آب را به صورت قطره‌ای و در زمان‌های مشخص به پای گیاهان می‌رساند. آبیاری قطره‌ای ضمن کاهش مصرف آب، از خیس شدن سطح برگ‌ها و خاک و ایجاد رطوبت بالا در محیط گلخانه جلوگیری می‌کند.
- کنترل رطوبت: در گلخانه‌های تونلی که محیط بسته‌ای دارند، حفظ سطح رطوبت مناسب بسیار مهم است. استفاده از رطوبت‌سنج و دستگاه‌های رطوبت‌ساز یا حتی فن‌های رطوبت‌گیر به کنترل رطوبت داخلی گلخانه کمک می‌کند و از بیماری‌های گیاهی و رشد قارچ‌ها جلوگیری می‌نماید.
-
سیستم نورپردازی و کنترل نور
نور یکی از مهم‌ترین عوامل برای رشد گیاهان است و گلخانه‌های تونلی باید بتوانند نور خورشید را به طور یکنواخت به داخل گلخانه هدایت کنند. در فصولی که روزهای کوتاه‌تر و میزان نور کمتر است، استفاده از سیستم‌های نورپردازی تکمیلی می‌تواند به رشد بهتر گیاهان کمک کند.
- پوشش شفاف: یکی از مزایای گلخانه تونلی این است که پوشش‌های شفاف، نور خورشید را به طور یکنواخت در سراسر گلخانه توزیع می‌کنند. این امر باعث رشد سالم‌تر گیاهان میشود و نیاز به نورپردازی مصنوعی را در برخی مواقع کاهش می‌دهد.
- سیستم نور مصنوعی: برای مواقعی که نیاز به نور بیشتر است (مانند فصل زمستان یا برای گیاهانی با نیاز نوری خاص)، سیستم‌های نورپردازی LED یا فلورسنت به کار می‌روند که بازده انرژی بالایی دارند و طیف نور مناسب برای رشد گیاهان را فراهم می‌کنند.
-
سیستم‌های جانبی و تجهیزات تکمیلی
برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های نگهداری، می‌توان از تجهیزات جانبی مختلف در گلخانه تونلی استفاده کرد. این تجهیزات می‌توانند شامل سیستم‌های خودکارکننده دما، تایمرهای آبیاری و حتی سیستم‌های کنترل هوشمند باشند که به مدیریت بهتر گلخانه کمک می‌کنند.
- سیستم کنترل هوشمند: با استفاده از سیستم‌های هوشمند، می‌توان کلیه عوامل محیطی مانند دما، رطوبت و نور را از طریق نرم‌افزارهای کنترل از راه دور مدیریت کرد. این سیستم‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا حتی در زمان عدم حضور، محیط گلخانه را پایدار و مناسب نگه دارند.
- قفسه‌بندی و بسترهای کشت: استفاده از قفسه‌ها و بسترهای کشت مناسب در فضای گلخانه تونلی می‌تواند به استفاده بهینه از فضا کمک کند و ظرفیت تولید را افزایش دهد.
این اجزا با همکاری هم محیطی پایدار و کنترل‌شده برای رشد گیاهان فراهم می‌کنند و نقش اساسی در موفقیت و بهره‌وری گلخانه‌های تونلی دارند.
تفاوت گلخانه تونلی با سایر گلخانه‌ها
گلخانه تونلی در مقایسه با سایر انواع گلخانه‌ها مانند گلخانه‌های شیشه‌ای، گلخانه‌های پلاستیکی چندلایه، و گلخانه‌های هیدروپونیک، دارای تفاوت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را به گزینه‌ای محبوب، به‌ویژه برای کشاورزان و تولیدکنندگانی که به دنبال یک ساختار کم‌هزینه و کاربردی هستند، تبدیل می‌کند. در ادامه به مقایسه‌ی گلخانه تونلی با سایر انواع گلخانه‌ها می‌پردازیم و به نقاط قوت و ضعف آن در برابر آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
-
طراحی ساختار و پایداری در برابر باد و طوفان
گلخانه تونلی به دلیل طراحی منحنی و تونلی شکل، پایداری بیشتری در برابر باد و طوفان دارد. این طراحی نیم‌دایره‌ای باعث میشود که جریان هوا به‌خوبی در اطراف سازه جریان یابد و فشار باد روی ساختار کاهش یابد، به‌طوری که باد به آسانی از روی آن عبور می‌کند. این ویژگی به‌ویژه در مناطقی که بادهای شدید یا طوفان‌های فصلی دارند، بسیار کارآمد است.
در مقایسه با گلخانه‌های شیشه‌ای که دارای دیوارهای صاف و زاویه‌دار هستند، گلخانه‌های تونلی در برابر باد مقاوم‌تر هستند و خطر تخریب آن‌ها کمتر است. در مناطق با بادهای شدید، این ویژگی به معنای کاهش نیاز به نگهداری و تعمیرات مستمر است.
-
مقرون‌به‌صرفه بودن و هزینه‌های ساخت و نگهداری
هزینه ساخت گلخانه تونلی در مقایسه با گلخانه‌های شیشه‌ای یا گلخانه‌های هیدروپونیک، بسیار کمتر است. این گلخانه‌ها از مواد ارزان‌تر و سبک‌تر مانند پلی‌اتیلن یا لوله‌های فلزی گالوانیزه ساخته می‌شوند که نسبت به شیشه و سایر مواد مورد استفاده در گلخانه‌های حرفه‌ای هزینه کمتری دارند.
به دلیل هزینه پایین ساخت، گلخانه‌های تونلی برای کشاورزان با بودجه محدود یا کسانی که به‌دنبال یک سازه موقت هستند، گزینه‌ای ایده‌آل به حساب می‌آیند. در حالی که گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه، به سرمایه‌گذاری بیشتری نیاز دارند و معمولاً برای کشت‌های گران‌قیمت‌تر و حرفه‌ای‌تر استفاده می‌شوند.
-
عایق‌بندی و کنترل دما
گلخانه‌های شیشه‌ای به دلیل ضخامت بیشتر دیواره‌ها و نوع مواد استفاده شده، معمولاً عایق‌بندی بهتری نسبت به گلخانه‌های تونلی دارند و در حفظ دمای داخلی بهتر عمل می‌کنند. اما از طرفی، گلخانه‌های تونلی نیز به دلیل ساختار پلاستیکی و پوشش‌های خاص پلی‌اتیلنی خود، قادر به جذب و حفظ گرما در طول روز هستند. این ویژگی در فصول سردتر، به حفظ دمای گلخانه کمک می‌کند.
اگرچه گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه برای کنترل دما و حفظ گرمای داخلی به سیستم‌های گرمایشی کمتری نیاز دارند، اما گلخانه تونلی به دلیل قیمت پایین‌تر مواد سازه‌ای، مقرون‌به‌صرفه‌تر است. البته، برای کسانی که به دنبال استفاده‌های صنعتی‌تر و کنترل کامل دما و رطوبت هستند، گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه انتخاب بهتری خواهند بود.
-
کاربرد و نوع محصولات کشت‌شده
گلخانه‌های تونلی به دلیل قابلیت تهویه طبیعی و قیمت اقتصادی، بیشتر برای کشت سبزیجات، صیفی‌جات و گیاهان دارویی مناسب هستند. این نوع گلخانه‌ها برای کشت‌هایی که به نور مستقیم خورشید و دمای متوسط نیاز دارند، ایده‌آل هستند. همچنین، از آن‌ها به عنوان گلخانه‌های خانگی برای پرورش سبزیجات و گیاهان کوچک نیز استفاده میشود.
اما گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه معمولاً برای کشت‌های حساس‌تر مانند انواع گل‌ها، گیاهان زینتی و برخی از محصولات هیدروپونیک به کار می‌روند که نیازمند محیط کاملاً کنترل‌شده و پایدار هستند. این نوع گلخانه‌ها به دلیل قابلیت حفظ بهتر شرایط محیطی و امکان نصب سیستم‌های کنترل دما، نور و رطوبت، برای کشت‌های با حساسیت بالا و نیاز به محیط دقیق‌تر، مناسب‌ترند.
-
ماندگاری و طول عمر
گلخانه‌های تونلی به طور کلی طول عمر کمتری نسبت به گلخانه‌های شیشه‌ای دارند. پوشش پلی‌اتیلنی در برابر نور خورشید و تغییرات دمایی ممکن است در طول زمان دچار خرابی یا فرسایش شود و نیاز به تعویض یا تعمیر داشته باشد. با این حال، بسیاری از کشاورزان از این نوع گلخانه‌ها به دلیل هزینه کمتر و امکان تعویض پوشش‌ها به عنوان یک سرمایه‌گذاری موقتی بهره می‌گیرند.
در مقابل، گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه معمولاً از طول عمر بیشتری برخوردارند و به‌ویژه در صورتی که با شیشه‌های مقاوم و قاب‌های فلزی ساخته شده باشند، می‌توانند تا ده‌ها سال دوام بیاورند. البته این دوام با هزینه‌ی اولیه بالاتر و نیاز به نگهداری بیشتر همراه است.
در مجموع، گلخانه تونلی به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن، نصب آسان و انعطاف‌پذیری در جابه‌جایی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کشاورزانی است که به دنبال راه‌اندازی سریع یک گلخانه با هزینه کمتر هستند. از سوی دیگر، گلخانه‌های شیشه‌ای و چندلایه برای کشت‌های حساس‌تر و محیط‌هایی که نیاز به کنترل دقیق دارند مناسب‌تر هستند. انتخاب بین این انواع گلخانه بستگی به هدف، نوع محصولات و بودجه کشاورز دارد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت گلخانه تونلی
قیمت گلخانه تونلی تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که هریک می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر هزینه نهایی ساخت و نگهداری آن اثر بگذارد. شناخت این عوامل برای کسانی که قصد ساخت یا خرید گلخانه تونلی را دارند، می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر و مدیریت هزینه‌ها کمک کند. در ادامه، مهم‌ترین عواملی که بر قیمت گلخانه تونلی تاثیر می‌گذارند، به‌تفصیل بررسی میشود.
-
نوع مواد اولیه و اسکلت
یکی از عوامل اصلی که بر قیمت گلخانه تونلی تاثیرگذار است، نوع و کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در ساخت اسکلت گلخانه است. اسکلت گلخانه معمولاً از لوله‌های فلزی، به‌ویژه فولاد گالوانیزه ساخته میشود که به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، گزینه‌ی مناسبی برای استفاده در گلخانه‌هاست. انتخاب مواد اولیه مرغوب ممکن است هزینه اولیه را افزایش دهد، اما در عوض، طول عمر گلخانه را بالا می‌برد و نیاز به تعمیرات و نگهداری را کاهش می‌دهد.
- اسکلت‌های فلزی (فولاد گالوانیزه): این نوع اسکلت‌ها به دلیل دوام بالا و مقاوم بودن در برابر شرایط محیطی، قیمت بیشتری دارند اما طول عمر بالاتر و پایداری بیشتری را فراهم می‌کنند.
- اسکلت‌های پلاستیکی یا PVC: این نوع اسکلت‌ها ارزان‌تر از فلزات هستند، اما ممکن است در برابر باد و طوفان مقاومت کمتری داشته باشند و برای استفاده در مکان‌های با شرایط آب و هوایی شدید مناسب نباشند.
-
کیفیت و نوع پوشش گلخانه
پوشش گلخانه یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در تعیین قیمت نهایی گلخانه تونلی است. پوشش‌های گلخانه معمولاً از جنس پلی‌اتیلن یا پلی‌کربنات ساخته می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و قیمت‌های متفاوتی دارند.
- پوشش‌های پلی‌اتیلنی: این پوشش‌ها به دلیل شفافیت و انعطاف‌پذیری بالا، نور خورشید را به خوبی منتقل می‌کنند و گزینه‌ای اقتصادی محسوب می‌شوند. با این حال، پوشش‌های پلی‌اتیلنی معمولاً عمر کمتری نسبت به سایر پوشش‌ها دارند و ممکن است هر چند سال یک‌بار نیاز به تعویض داشته باشند.
- پوشش‌های پلی‌کربناتی: این نوع پوشش‌ها مقاوم‌تر هستند و عایق حرارتی بهتری فراهم می‌کنند. به همین دلیل در مناطق سردتر، گزینه مناسبی به شمار می‌آیند. البته هزینه این پوشش‌ها نسبت به پوشش‌های پلی‌اتیلنی بیشتر است، اما از طرفی باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های گرمایشی می‌شوند.
-
سیستم‌های تهویه و گرمایش
یکی از مهم‌ترین سیستم‌های مورد نیاز در گلخانه تونلی، سیستم تهویه و گرمایش است که به کنترل دمای داخلی و جلوگیری از رشد قارچ‌ها و آفت‌ها کمک می‌کند. نوع و قدرت سیستم‌های تهویه و گرمایش به ابعاد گلخانه و شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد و می‌تواند بر قیمت نهایی گلخانه تاثیر بگذارد.
- سیستم‌های تهویه: برای گلخانه‌های بزرگ‌تر، نیاز به فن‌های قوی‌تر یا سیستم‌های تهویه خودکار است که می‌تواند هزینه بیشتری به همراه داشته باشد.
- سیستم‌های گرمایشی: در مناطقی با زمستان‌های سرد، نصب سیستم‌های گرمایشی مانند هیترهای گازی یا برقی ضروری است که می‌تواند قیمت کل را افزایش دهد. همچنین، استفاده از سیستم‌های هوشمند برای کنترل خودکار دما و تهویه نیز به هزینه‌های گلخانه اضافه می‌کند، اما در مقابل به افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف انرژی کمک می‌کند.
-
ابعاد و طراحی گلخانه
ابعاد و اندازه گلخانه تاثیر مستقیمی بر قیمت دارد. به‌طور کلی، هرچه مساحت گلخانه بزرگ‌تر باشد، هزینه بیشتری برای مواد اولیه، سیستم‌های تهویه، گرمایش، و پوشش مورد نیاز خواهد بود. علاوه بر این، طراحی گلخانه نیز نقش مهمی در قیمت دارد.
- گلخانه‌های بزرگ‌تر: به دلیل نیاز به مواد بیشتر برای ساخت اسکلت و پوشش، قیمت بالاتری دارند. همچنین، سیستم‌های تهویه و گرمایش در این نوع گلخانه‌ها باید قوی‌تر باشند.
- طراحی خاص: اگر طراحی گلخانه دارای ویژگی‌های خاصی مانند ارتفاع بیشتر یا تهویه‌های اضافی باشد، می‌تواند هزینه‌ها را افزایش دهد.
-
موقعیت جغرافیایی و هزینه‌های حمل و نقل
موقعیت جغرافیایی مکانی که گلخانه در آن نصب میشود، می‌تواند بر هزینه‌های حمل و نقل و نصب تاثیرگذار باشد. برای مثال، اگر محل مورد نظر دور از کارخانه یا انبار فروشنده باشد، هزینه حمل و نقل افزایش می‌یابد. همچنین، در برخی مناطق که دسترسی به مصالح یا نیروی کار دشوارتر است، هزینه نصب و نگهداری گلخانه ممکن است بیشتر باشد.
- هزینه حمل و نقل: اگر سازه‌ها و مواد اولیه باید مسافت طولانی را طی کنند، هزینه‌های حمل و نقل به هزینه نهایی گلخانه اضافه میشود.
- نیاز به مقاوم‌سازی: در برخی مناطق با شرایط جوی خاص (مانند بادهای شدید، برف سنگین یا گرمای بسیار زیاد)، ممکن است نیاز به تقویت سازه یا استفاده از مواد مقاوم‌تر باشد که به هزینه‌ها می‌افزاید.
- نیروی کار و هزینه‌های نصب
هزینه نصب گلخانه تونلی نیز بر قیمت نهایی تاثیر دارد. اما در مواردی که ساخت گلخانه نیاز به متخصصان یا نیروی کار ماهر دارد، هزینه نصب افزایش خواهد یافت.
-
هزینه‌های نگهداری و تعمیرات
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر قیمت گلخانه تونلی، هزینه‌های نگهداری و تعمیرات است. برخی از مواد و سیستم‌های مورد استفاده در گلخانه‌ها نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دارند. به عنوان مثال، پوشش‌های پلی‌اتیلنی پس از چند سال استفاده ممکن است نیاز به تعویض داشته باشند و این خود به هزینه‌های اضافی منجر میشود.
- تعویض پوشش: پوشش‌های پلی‌اتیلنی نیاز به تعویض دارند و هزینه آن باید در نظر گرفته شود.
- هزینه‌های سیستم‌های تهویه و گرمایش: اگر سیستم‌های تهویه یا گرمایش دچار مشکل شوند، تعمیر و نگهداری آن‌ها هزینه‌بر خواهد بود، به خصوص اگر از سیستم‌های پیچیده و اتوماتیک استفاده شود.
-
سیستم‌های جانبی و تجهیزات هوشمند
بعضی از گلخانه‌های تونلی از تجهیزات و سیستم‌های هوشمند بهره می‌برند که به افزایش بهره‌وری کمک می‌کنند. این تجهیزات می‌توانند شامل سیستم‌های آبیاری خودکار، تایمرهای هوشمند، سیستم‌های کنترل دما و رطوبت خودکار باشند که هرکدام به هزینه نهایی اضافه می‌کنند.
- سیستم‌های آبیاری خودکار: استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و خودکار برای کاهش مصرف آب، ممکن است در ابتدا هزینه اضافی به دنبال داشته باشد، اما در طولانی مدت باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های آب و نگهداری میشود.
- کنترل هوشمند دما و رطوبت: استفاده از سیستم‌های هوشمند که قابلیت تنظیم خودکار دما و رطوبت را دارند، به افزایش بهره‌وری گلخانه کمک می‌کند، اما در ابتدا به سرمایه‌گذاری بیشتری نیاز دارد.
در نهایت، قیمت گلخانه تونلی تحت تاثیر مجموعه‌ای از عوامل قرار دارد که شامل کیفیت و نوع مواد اولیه، سیستم‌های تهویه و گرمایش، ابعاد و طراحی، و تجهیزات جانبی میشود. انتخاب مناسب بین این عوامل بستگی به هدف کشت، بودجه و شرایط اقلیمی منطقه دارد و می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین گزینه با بالاترین بازدهی را انتخاب کنید.
نکات مهم در ساخت
ساخت گلخانه تونلی به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه برای کشت محصولات، به رعایت برخی نکات و اصول ساختاری نیاز دارد تا بازدهی و عمر مفید آن افزایش یابد. این نکات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که نه‌تنها کارایی گلخانه را به حداکثر می‌رسانند، بلکه هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را نیز کاهش می‌دهند. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین نکات در ساخت گلخانه تونلی اشاره می‌کنیم که می‌توانند در موفقیت پروژه گلخانه‌داری تاثیر بسزایی داشته باشند.
-
انتخاب مکان مناسب برای احداث گلخانه
مکان‌یابی یکی از مراحل حیاتی در ساخت گلخانه تونلی است. انتخاب مکان مناسب می‌تواند در میزان نورگیری، کنترل دما و تهویه و حتی هزینه‌های نگهداری موثر باشد.
- نورگیری: گلخانه باید در مکانی قرار گیرد که در طول روز بیشترین میزان نور خورشید را دریافت کند، زیرا نور خورشید برای رشد گیاهان حیاتی است. در مناطق نیمه‌گرمسیری یا سردسیر، جهت‌گیری گلخانه به گونه‌ای باید باشد که بیشترین نور خورشید در روزهای سرد سال به آن بتابد.
- جهت باد: گلخانه باید به گونه‌ای نصب شود که در معرض بادهای شدید و طوفان‌های فصلی قرار نگیرد. در صورتی که منطقه‌ای بادخیز است، باید از بادشکن‌ها یا حفاظ‌های جانبی استفاده کرد.
- دسترسی به آب و برق: قرار دادن گلخانه در نزدیکی منابع آب و برق برای راه‌اندازی سیستم‌های آبیاری و تهویه بسیار اهمیت دارد و باعث کاهش هزینه‌های تأمین این منابع میشود.
-
طراحی و ابعاد مناسب گلخانه
طراحی گلخانه تونلی باید بر اساس نیازهای کشت و هدف بهره‌برداری باشد. اندازه و ابعاد گلخانه تأثیر مستقیم بر میزان محصول تولیدی و هزینه‌های ساخت و نگهداری دارد.
- ارتفاع و عرض گلخانه: ارتفاع گلخانه باید به گونه‌ای باشد که هوای گرم به راحتی در بالا جریان پیدا کند و دمای گلخانه بهتر کنترل شود. عرض گلخانه نیز باید به نحوی باشد که فضای کافی برای چیدمان گیاهان و دسترسی آسان به آن‌ها فراهم کند.
- طراحی ورودی و خروجی هوا: تهویه مناسب از دیگر نکات مهم در طراحی گلخانه تونلی است. برای جلوگیری از تجمع رطوبت و کنترل دما، وجود درها و پنجره‌های تهویه با طراحی درست اهمیت بالایی دارد. در صورت امکان، می‌توان از پنجره‌های سقفی برای تخلیه هوای گرم استفاده کرد.
-
انتخاب مواد اولیه مقاوم و اقتصادی
مواد اولیه مورد استفاده در ساخت گلخانه، از جمله اسکلت و پوشش، باید دارای مقاومت بالا و کیفیت مطلوب باشند تا در برابر شرایط جوی مختلف دوام بیاورند.
- اسکلت مقاوم و ضدزنگ: برای اسکلت گلخانه معمولاً از لوله‌های گالوانیزه استفاده میشود که ضدزنگ هستند و در برابر شرایط آب و هوایی مقاوم‌اند. انتخاب اسکلت‌های فلزی با پوشش گالوانیزه عمر گلخانه را افزایش می‌دهد و در طولانی‌مدت باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های نگهداری میشود.
- پوشش با کیفیت: پوشش‌های پلی‌اتیلنی شفاف برای گلخانه‌های تونلی مناسب هستند، اما باید از پوشش‌هایی استفاده کرد که به اشعه فرابنفش مقاوم باشند تا عمر طولانی‌تری داشته باشند. در مناطق با زمستان‌های سرد، ممکن است پوشش‌های دو لایه برای حفظ دمای داخل گلخانه ضروری باشد.
-
تهیه و نصب سیستم‌های تهویه و گرمایشی مناسب
تهویه و کنترل دمای داخلی گلخانه برای رشد بهتر گیاهان اهمیت زیادی دارد و باید بر اساس نیازهای آب و هوایی منطقه طراحی و نصب شود.
- سیستم تهویه: تهویه مناسب از رشد قارچ‌ها و ایجاد آفت‌های گیاهی جلوگیری می‌کند. می‌توان از فن‌های تهویه، پنجره‌های تهویه‌دار و همچنین دریچه‌های سقفی برای خروج هوای گرم استفاده کرد.
- سیستم گرمایش: در مناطقی با زمستان‌های سرد، استفاده از سیستم گرمایشی برای حفظ دمای گلخانه ضروری است. هیترهای گازی، برقی از گزینه‌های مناسب برای گرم‌کردن گلخانه هستند، اما باید در نصب این سیستم‌ها دقت کرد تا هزینه‌های مصرف انرژی بهینه باشد.
-
راه‌اندازی سیستم آبیاری خودکار و کنترل رطوبت
آبیاری اصولی در گلخانه تونلی به‌طور مستقیم بر کیفیت و میزان محصول تاثیر می‌گذارد و به‌خصوص در فصول گرم‌تر، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد.
- سیستم آبیاری قطره‌ای: این سیستم یکی از بهترین گزینه‌ها برای آبیاری در گلخانه‌های تونلی است. آبیاری قطره‌ای باعث کاهش مصرف آب و جلوگیری از فرسایش خاک میشود. همچنین رطوبت بیش از حد که موجب رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها میشود را کنترل می‌کند.
- کنترل رطوبت: در گلخانه‌های تونلی که محیط بسته‌ای دارند، سطح رطوبت باید به‌درستی کنترل شود. استفاده از رطوبت‌سنج و حتی دستگاه‌های رطوبت‌ساز یا فن‌های رطوبت‌گیر می‌تواند به حفظ تعادل رطوبت کمک کند و از آسیب‌های ناشی از رطوبت بالا به گیاهان جلوگیری کند.
-
استفاده از قفسه‌بندی و بسترهای کشت مناسب
استفاده از قفسه‌ها و بسترهای کشت بهینه در گلخانه تونلی باعث استفاده بهتر از فضای موجود و افزایش بهره‌وری میشود.
- قفسه‌های چند طبقه: قفسه‌های چند طبقه امکان کشت گیاهان بیشتر در مساحت کمتری را فراهم می‌کنند و دسترسی به گیاهان را آسان‌تر می‌کنند.
- بسترهای کشت قابل حمل: برخی از کشاورزان از بسترهای کشت قابل حمل استفاده می‌کنند که در صورت نیاز به‌راحتی جابه‌جا می‌شوند. این بسترها به‌ویژه در کشت‌های فصلی کاربرد دارند و به کشاورزان اجازه می‌دهند تا محصولات را به‌طور موثرتر مدیریت کنند.
-
استفاده از تجهیزات هوشمند و اتوماسیون
در سال‌های اخیر، استفاده از تجهیزات هوشمند در گلخانه‌ها به‌منظور بهبود مدیریت و افزایش بهره‌وری بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
- کنترل هوشمند دما و رطوبت: استفاده از سیستم‌های هوشمند کنترل دما و رطوبت که از طریق حسگرها کار می‌کنند، می‌تواند به مدیریت بهتر گلخانه و کاهش هزینه‌ها کمک کند. این سیستم‌ها به صورت خودکار دما و رطوبت را کنترل می‌کنند و در نتیجه خطر تغییرات ناگهانی دما و آسیب به گیاهان کاهش می‌یابد.
- تایمرهای آبیاری خودکار: با استفاده از تایمرهای آبیاری، می‌توان برنامه آبیاری را تنظیم کرد تا آبیاری به‌طور منظم و در زمان‌های مشخص انجام شود. این روش در صرفه‌جویی آب و کاهش نیروی کار بسیار موثر است.
-
مقاوم‌سازی در برابر شرایط جوی
گلخانه‌های تونلی ممکن است در برابر بادهای شدید و شرایط جوی نامساعد آسیب‌پذیر باشند، بنابراین مقاوم‌سازی این سازه‌ها اهمیت زیادی دارد.
- تقویت پایه‌ها: استفاده از پایه‌های قوی‌تر و مقاوم‌تر به جلوگیری از جابه‌جایی و تخریب گلخانه در برابر بادهای شدید کمک می‌کند.
- ایجاد بادشکن‌ها: اگر منطقه بادخیز باشد، می‌توان از بادشکن‌هایی مانند حصارها یا دیوارهای سبز استفاده کرد تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
- پوشش‌های دو لایه: برای مناطقی با زمستان‌های سرد، پوشش‌های دو لایه پلی‌اتیلنی می‌تواند کمک کند تا دمای داخل گلخانه ثابت بماند و گیاهان از سرمای شدید در امان بمانند.
-
رعایت اصول ایمنی و استانداردها
برای جلوگیری از آسیب به محصولات و افزایش طول عمر گلخانه، رعایت استانداردها و اصول ایمنی در ساخت و نصب گلخانه ضروری است.
- استانداردهای نصب و نگهداری: استفاده از استانداردهای ساخت و نصب می‌تواند از آسیب‌های ناشی از شرایط نامساعد و سوانح احتمالی جلوگیری کند. باید اطمینان حاصل شود که تمامی اتصالات به درستی نصب و از مواد مقاوم استفاده شده است.
- دسترسی آسان برای تعمیر و نگهداری: طراحی گلخانه باید به گونه‌ای باشد که امکان دسترسی آسان به تمامی اجزا برای تعمیرات و نگهداری فراهم باشد تا در صورت بروز مشکلات، این کار به راحتی و با هزینه کمتر انجام شود.
نظرات کاربران
در بسیاری از فروشگاه‌ها که محصولات و تجهیزات کشاورزی را عرضه می‌کنند، کاربران تجربه‌ها و نظرات خود را در مورد استفاده از گلخانه‌های تونلی به اشتراک گذاشته‌اند. این نظرات شامل دیدگاه‌های مثبت و منفی، نکات کاربردی و پیشنهاداتی است که می‌تواند برای کسانی که قصد خرید یا ساخت گلخانه تونلی را دارند، بسیار مفید باشد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین نظرات کاربران در این زمینه اشاره میشود
-
کیفیت ساخت و مواد استفاده شده
بسیاری از کاربران درباره کیفیت ساخت گلخانه‌های تونلی اظهار نظر کرده‌اند. به گفته آن‌ها، استفاده از مواد با کیفیت و مقاوم، مانند فولاد گالوانیزه برای اسکلت و پلی‌اتیلن مقاوم برای پوشش، تأثیر بسیار زیادی بر دوام و عمر مفید گلخانه دارد. برخی کاربران اشاره کرده‌اند که گلخانه‌هایی با پوشش پلی‌اتیلن دو لایه توانسته‌اند به خوبی در برابر شرایط سخت آب و هوایی مقاومت کنند و حرارت داخلی را به‌خوبی حفظ نمایند.
یکی از کاربران نوشته است: “با خرید یک گلخانه تونلی که از اسکلت گالوانیزه و پوشش پلی‌اتیلنی دو لایه ساخته شده بود، توانستم بدون نگرانی از برف و بادهای شدید، گلخانه‌ای مقاوم داشته باشم که دمای مناسبی را برای گیاهانم فراهم می‌کند.”
-
سهولت نصب و جابجایی
بسیاری از خریداران از سهولت نصب و جابجایی گلخانه تونلی ابراز رضایت کرده‌اند. به گفته کاربران، این گلخانه‌ها به دلیل ساختار ساده و استفاده از کیت‌های آماده به‌راحتی توسط خود افراد قابل نصب هستند و نیازی به نیروی کار حرفه‌ای ندارند. همچنین، قابلیت جابجایی گلخانه‌های تونلی برای برخی کاربران که قصد دارند مکان گلخانه را تغییر دهند، بسیار مفید بوده است.
یک کاربر دیگر می‌گوید: “این گلخانه به راحتی نصب شد و توانستم آن را در مدت کوتاهی جابه‌جا کنم. برای باغ کوچک خانگی من واقعاً ایده‌آل است و نیازی به هزینه اضافی برای نصب حرفه‌ای نداشتم.”
-
عایق‌بندی و کنترل دما
برخی کاربران به عایق‌بندی گلخانه تونلی و توانایی آن در کنترل دما اشاره کرده‌اند. این کاربران معتقدند که گلخانه‌های تونلی، به ویژه آن‌هایی که دارای پوشش دو لایه یا سیستم‌های تهویه و گرمایش مناسب هستند، به خوبی می‌توانند دمای داخلی را حفظ کنند و شرایط مناسبی برای رشد گیاهان فراهم نمایند. اما در عین حال، برخی نیز معتقدند که در مناطق بسیار سرد یا گرم، ممکن است نیاز به سیستم‌های گرمایشی یا خنک‌کننده اضافی باشد.
یک کاربر بیان کرده است: “در منطقه‌ای با زمستان‌های سرد زندگی می‌کنم و با استفاده از یک پوشش دو لایه و یک هیتر کوچک توانستم دمای داخلی را ثابت نگه دارم. البته اگر در مناطقی با سرمای شدیدتر باشید، بهتر است به فکر گرمایش بیشتر باشید.”
-
صرفه‌جویی در هزینه و کارایی اقتصادی
از دیگر نکات مثبت مطرح شده توسط کاربران، صرفه‌جویی در هزینه‌ها و اقتصادی بودن این گلخانه‌هاست. بسیاری از کاربران معتقدند که گلخانه تونلی با هزینه کمتری نسبت به گلخانه‌های شیشه‌ای یا حرفه‌ای‌تر می‌تواند محیطی مناسب برای پرورش انواع گیاهان و سبزیجات فراهم کند. به گفته کاربران، این گلخانه‌ها برای کشاورزان تازه‌کار یا کسانی که بودجه محدودی دارند، انتخاب مناسبی است.
یکی از کاربران در این باره نوشته است: “من به‌تازگی به کشاورزی علاقه‌مند شده‌ام و بودجه‌ام محدود بود. خرید گلخانه تونلی برای من یک گزینه ایده‌آل بود و توانستم بدون صرف هزینه‌های بالا، محصولات مورد نظرم را پرورش دهم.”
-
مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی
نظرات کاربران نشان می‌دهد که مقاومت گلخانه‌های تونلی در برابر شرایط جوی مختلف یک عامل مهم در رضایت آن‌هاست. به گفته‌ی برخی کاربران، این گلخانه‌ها در برابر باد و باران معمولی عملکرد خوبی داشته‌اند، اما در شرایط جوی بسیار نامساعد مانند طوفان‌های شدید یا بارش سنگین برف، ممکن است نیاز به تقویت سازه یا استفاده از پایه‌های اضافی باشد.
یک کاربر اشاره کرده است: “در منطقه‌ای با بادهای شدید زندگی می‌کنم و گلخانه تونلی من گاهی به خاطر وزش باد جابه‌جا میشود. توصیه می‌کنم اگر در چنین مناطقی هستید، از پایه‌های قوی‌تر استفاده کنید یا گلخانه را در محلی بادگیر قرار ندهید.”
-
نگهداری و نیاز به تعویض پوشش‌ها
برخی از کاربران اشاره کرده‌اند که پوشش‌های پلی‌اتیلنی ممکن است به مرور زمان و در اثر تابش مستقیم نور خورشید یا تغییرات دمایی، نیاز به تعویض پیدا کنند. با این حال، اغلب آن‌ها معتقدند که این مشکل با استفاده از پوشش‌های باکیفیت‌تر یا تعویض دوره‌ای قابل حل است و مزایای گلخانه تونلی در کاهش هزینه‌های نگهداری همچنان به‌صرفه است.
یکی از کاربران نوشته است: “بعد از چند سال استفاده از گلخانه، پوشش پلی‌اتیلنی کمی آسیب دیده و به تعویض نیاز دارد. اما با توجه به قیمت مناسب این پوشش‌ها، تعویض آن مشکل خاصی ایجاد نکرد.”
جمع‌بندی نظرات کاربران
در مجموع، کاربران از گلخانه‌های تونلی به عنوان یک گزینه اقتصادی و کاربردی برای پرورش محصولات یاد کرده‌اند که با وجود برخی چالش‌ها مانند نیاز به نگهداری پوشش یا تقویت سازه در مناطق بادخیز، همچنان انتخاب محبوبی برای علاقه‌مندان به کشاورزی و باغبانی است. آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که خریداران پیش از خرید، با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و نیازهای کشت خود، گلخانه‌ای با کیفیت مناسب و با قابلیت‌های تهویه و عایق‌بندی مناسب انتخاب کنند تا بهترین نتیجه را از سرمایه‌گذاری خود دریافت کنند.
سوالات متداول
-
آیا گلخانه تونلی برای مناطق بادخیز و سرد مناسب است؟
گلخانه‌های تونلی به دلیل طراحی منحنی و آیرودینامیک، نسبت به سایر انواع گلخانه‌ها مقاومت خوبی در برابر باد دارند و می‌توانند تا حدی از فشار باد را کم کنند. اما در مناطقی با بادهای شدید یا سرمای بسیار زیاد، بهتر است از اسکلت‌های مقاوم‌تر مانند فولاد گالوانیزه استفاده شود و پوشش‌های دو لایه برای بهبود عایق‌بندی به کار گرفته شود. همچنین، استفاده از پایه‌های تقویتی یا بادشکن‌ها می‌تواند به پایداری بیشتر سازه کمک کند.
-
برای گلخانه تونلی چه نوع پوششی مناسب‌تر است؟
پوشش‌های پلی‌اتیلنی از پرکاربردترین گزینه‌ها برای گلخانه‌های تونلی هستند. این پوشش‌ها به دلیل قیمت مناسب و شفافیت خوب برای جذب نور خورشید بسیار محبوب‌اند.
-
هزینه نگهداری گلخانه تونلی چقدر است؟
هزینه نگهداری گلخانه تونلی نسبت به گلخانه‌های شیشه‌ای و حرفه‌ای کمتر است. مهم‌ترین هزینه‌های نگهداری شامل تعویض دوره‌ای پوشش‌های پلی‌اتیلنی و بررسی سلامت اسکلت گلخانه است. استفاده از مواد اولیه باکیفیت در ساخت اسکلت و پوشش می‌تواند نیاز به تعمیرات را کاهش دهد و هزینه‌های نگهداری را کمتر کند.
-
گلخانه تونلی برای کشت چه نوع گیاهانی مناسب است؟
گلخانه‌های تونلی به دلیل شرایط کنترل‌شده‌ای که فراهم می‌کنند، برای کشت سبزیجات، صیفی‌جات، گیاهان دارویی و حتی برخی گل‌ها و گیاهان زینتی مناسب‌اند. این گلخانه‌ها نور طبیعی خورشید را به‌خوبی منتقل می‌کنند و محیطی با دمای پایدارتر برای رشد گیاهان فراهم می‌آورند. به دلیل سهولت تهویه و تنظیم دما، این گلخانه‌ها برای گیاهانی که نیازمند دمای معتدل و نور مناسب هستند، بسیار ایده‌آل‌اند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.